10 największych zagrożeń dla zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy

Statystyki mówią nam o zagrożeniach – w ubiegłym roku na świecie każdego dnia ponad 80 000 pracowników doznało urazu lub choroby związanej z pracą. Podczas gdy niektóre rodzaje zagrożeń są oczywiste, np. niebezpieczeństwo potknięcia się lub ruchoma maszyna, inne mogą być mniej ewidentne. W każdym miejscu pracy istnieją zagrożenia, bez względu na jego wielkość. 

Niektóre realia zakładu będą specyficzne dla Ciebie, więc znajomość tych 10 powszechnych zagrożeń powinna pomóc Ci w identyfikacji ryzyka w Twoim miejscu pracy.

Szybki przegląd: Dziesięć zagrożeń dla zdrowia i bezpieczeństwa w pracy

1. Zmęczenie
2. Pożar
3. Upadki
4. Śliskie powierzchnie
5. Zmiażdżenie przez ciężkie maszyny 
6. Niebezpieczne substancje chemiczne
7. Ergonomia
8. Obiekty ruchome/spadające 
9. Brak uwagi
10. Brak odpowiedniego szkolenia z zakresu bezpieczeństwa

Zastrzeżenie: jest to lista najczęstszych zagrożeń dla zdrowia i bezpieczeństwa i mogą one wystąpić w każdym przedsiębiorstwie. Niektóre z wymienionych tu zagrożeń mogą być elementem normalnej pracy, podczas gdy inne mogą wynikać z nieoczekiwanych zdarzeń. W danym przedsiębiorstwie przeprowadza się ocenę ryzyka, aby określić ryzyko i zagrożenia związane z pracą w tym miejscu.

Chociaż zagrożenia będą istnieć zawsze, większości urazów i chorób spowodowanych w pracy można zapobiec. Administracja Ochrony Zdrowia i Bezpieczeństwa Pracy (OSHA) Departamentu Pracy USA wymaga, aby przed rozpoczęciem pracy wszystkie przedsiębiorstwa przeprowadzały ocenę ryzyka. Prawidłowo przeprowadzone oceny dostarczają ważnych informacji o tym, jak najlepiej ograniczyć ryzyko związane z danym procesem, co skutkuje zwiększeniem bezpieczeństwa w miejscu pracy dla wszystkich. 

Jak ocena ryzyka może pomóc w zapobieganiu potencjalnym zagrożeniom w miejscu pracy

Ocena ryzyka to proces oceny możliwych niebezpieczeństw lub zagrożeń oraz szacowania prawdopodobieństwa ich wystąpienia.

Identyfikacja ryzyka i zagrożeń jest pierwszym krokiem w każdej ocenie ryzyka. Nie jest to zadanie, w które powinien być zaangażowany jedynie pracownik lub przedstawiciel ds. bezpieczeństwa i higieny pracy. Jest to okazja dla wszystkich pracowników organizacji do zastanowienia się nad tym, w jaki sposób dane zagrożenie na nich oddziałuje i czy istnieje sposób na jego wyeliminowanie lub ominięcie.

Czym jest ryzyko i zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa?

Ryzyko odnosi się do prawdopodobieństwa, że pracownik może doświadczyć potencjalnego zagrożenia lub być na nie narażony. Zagrożenie to coś, co może spowodować obrażenia lub chorobę, jeżeli nie jest właściwie kontrolowane. 

Jaka jest różnica?

Zagrożenie to stan lub czynność, które mogą prowadzić do szkody i zagrażać bezpieczeństwu w miejscu pracy, które powinno być najwyższym priorytetem. Na przykład niewystarczające oświetlenie stanowi zagrożenie, ponieważ może prowadzić do wypadków lub obrażeń w pracy. Ryzyko to termin określający prawdopodobieństwo, że dane zagrożenie rzeczywiście będzie miało negatywny wpływ na działalność przedsiębiorstwa. Na przykład można podjąć środki zapobiegawcze przed ryzykiem, instalując więcej świateł w ciemnym obszarze stanowiska pracy.

Dlaczego zagrożenia są przyczyną urazów?

Sytuacje niebezpieczne wynikające z zagrożeń dla zdrowia i bezpieczeństwa mogą wystąpić, gdy:

•  Nie rozpoznano zagrożenia
•  Nie wprowadzono środka kontroli
•  Środek kontroli jest nieskuteczny 
•  Środek kontroli jest stosowany nieprawidłowo. 

Jeśli nie zidentyfikuje się ryzyka, istnieje większa szansa, że zdarzenie zostanie niezauważone, a prawdopodobieństwo jego powtórzenia się znacznie wzrasta. 

Jakie są typowe potencjalne zagrożenia w miejscu pracy?

• Zagrożenia mogą być fizyczne (np. maszyny)
• Biologiczne (np. bakterie)
• Chemiczne (np. środki czystości) 
• Środowiskowe (np. złe warunki pracy) 
• Mogą różnić się stopniem ryzyka (jakie stanowią dla pracowników)

Czym jest zagrożenie w miejscu pracy?

Choć powyższa lista to zbiór niektórych najczęściej zgłaszanych problemów związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy, jest ich znacznie więcej i należy się na nie przygotować. 

Lista zagrożeń przemysłowych (i przykłady zagrożeń w miejscu pracy)

Opisujemy niektóre z głównych kategorii i podajemy przykłady zagrożeń w miejscu pracy.

Zagrożenia biologiczne

Świat bywa brudny. Ale Twoje przedsiębiorstwo wcale nie musi takie być. 

Ludzie stykają się z zagrożeniami biologicznymi poprzez żywność, wodę, owady, zwierzęta i siebie nawzajem. Konsekwencje narażenia na zagrożenia biologiczne mogą być bardzo poważne. Obejmują zatrucia pokarmowe, choroby / dolegliwości trwające przez długi czas lub mogące dotyczyć różnych narządów w organizmie, alergie i wiele innych. Ze względu na to, że zagrożenia biologiczne mogą rozprzestrzeniać się przez kichanie, kaszel, a nawet oddychanie, bardzo często są przenoszone drogą powietrzną. Z tego powodu są one w stanie dotrzeć do ludzi znajdujących się w dużej odległości i zanieczyścić miejsca pracy. Dlatego, mimo że nie można ich zobaczyć ani powąchać, konieczne jest podjęcie środków ostrożności w przypadku odkrycia zagrożenia biologicznego w pracy. 

Ochrona przed zagrożeniami biologicznymi w miejscu pracy jest poważnym wyzwaniem, ale stosowanie sprzętu ochrony osobistej może pomóc w zmniejszeniu tego ryzyka. Biorąc pod uwagę, jak łatwo bakterie, wirusy i toksyny przenoszą się z jednego miejsca na drugie, skupianie się tylko na miejscach, w których spodziewamy się je znaleźć, może całkowicie mijać się z celem. Skuteczny program bezpieczeństwa może nie tylko wyeliminować te zagrożenia biologiczne, ale także zmniejszyć odpowiedzialność cywilną.

Zagrożenia chemiczne

Zapobieganie i kontrola zagrożeń zawodowych, zwłaszcza w miejscu pracy z zagrożeniami chemicznymi, powinny być najwyższym priorytetem.

Niezależnie od tego, czy pracujemy z chemikaliami w laboratorium czy w rafinerii ropy naftowej, w pobliżu opryskiwaczy z pestycydami czy przy akumulatorach samochodowych w pomieszczeniach zamkniętych, ważne jest, aby zawsze ocenić ryzyko przed rozpoczęciem pracy z substancjami niebezpiecznymi. Niebezpieczna substancja chemiczna jest doskonałym przykładem zagrożenia środowiskowego w bezpieczeństwie pracy. W obiektach komercyjnych lub przemysłowych zagrożenia te mogą wystąpić w wyniku rozlania, wycieku lub jako produkt uboczny postępowania z niektórymi produktami. 

Zagrożenia chemiczne mogą powodować obrażenia, choroby i śmierć. Dzięki odpowiednim środkom ostrożności można zapewnić bezpieczną atmosferę pracy, chroniąc siebie i swoich współpracowników przed niebezpieczeństwem.

Zagrożenia chemiczne stwarzają poważne ryzyko:

• Podrażnienia skóry
• Uszkodzenia układu oddechowego
• Uszkodzenia wzroku, a w ciężkich przypadkach nawet ślepoty
• Korozji
• Wybuchu

Zapewnienie bezpieczeństwa sobie i osobom z otoczenia podczas pracy z chemikaliami jest ważnym aspektem bezpiecznego obchodzenia się z nimi. Podjęcie odpowiednich środków ostrożności, stosowanie właściwego sprzętu ochrony osobistej (PPE) oraz stosowanie właściwych etykiet i pojemników do przechowywania pomoże zmniejszyć i zapobiec ryzyku i zagrożeniom zarówno wobec Ciebie, jak i innych osób, które mogą mieć kontakt z tymi substancjami chemicznymi.

Przykłady typowych zagrożeń chemicznych:

Spawanie

W miejscach pracy istnieje wiele rodzajów zagrożeń, ale niektóre zadania, takie jak spawanie, wymagają szczególnej uwagi. Podczas spawania w wyniku połączenia powietrza z łukiem elektrycznym lub z samego płonącego metalu powstają gazy. Obecność tych gazów może spowodować pożar lub wybuch lub, jeśli nie jest właściwie kontrolowana, stanowi zagrożenie dla zdrowia. Zagrożeniem dla zdrowia mogą być oparzenia, duszności, a w niektórych przypadkach nawet rak.

Oprócz niebezpiecznych oparów, spawanie wytwarza znaczną ilość ciepła. Jeśli ciepło nie będzie odpowiednio nadzorowane, doprowadzi do skrajnego rozgrzania konstrukcji metalowych, co może stanowić zagrożenie dla znajdujących się w pobliżu pracowników.

Materiały czyszczące

Etykiety bezpieczeństwa chemicznego to obowiązkowe naklejki informacyjne na pojemniki z substancjami chemicznymi, stanowiącymi zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa osób, które mogą mieć z nimi kontakt. Dzięki skutecznemu informowaniu o prawdopodobnych zagrożeniach, etykiety te są efektywnym środkiem kontroli ryzyka związanego z substancjami chemicznymi w miejscu pracy.

Największe zagrożenie pod względem toksyczności i reaktywności stanowią substancje chemiczne o dużej zawartości kwasów lub zasad, takie jak silne środki dezynfekcyjne i detergenty. Mogą one wywołać poważne skutki, w tym:

• Podrażnienie skóry i oczu
• Oparzenia
• Zagrożenia dla ośrodkowego układu nerwowego (OUN)
• Depresję
• Podrażnienie dróg oddechowych
• Wymioty
• Biegunkę 
• W ciężkich przypadkach utratę ciśnienia krwi z zapaścią i śmiercią

Zagrożenia fizyczne

Jak podaje agencja zajmująca się statystykami w miejscu pracy, Bureau of Labor Statistics, upadki są najczęstszym zagrożeniem fizycznym powodującym obrażenia. Wysokość urządzeń, słabe oświetlenie podłóg lub ciemne otoczenie mogą wywoływać u pracowników poczucie dyskomfortu i przyczyniać się do powstania niebezpiecznego fizycznie środowiska pracy. Zagrożeniem mogą być również ograniczenia fizyczne, takie jak ograniczenia ruchu czy nierówności na podłodze, które mogą prowadzić do obrażeń.

Istnieje wiele zagrożeń występujących w pomieszczeniach warsztatowych, które należy zidentyfikować przed przystąpieniem do pracy. Pomocne jest przeprowadzanie co tydzień, a nawet codziennie, pogadanek na temat zagrożeń związanych z pracą na danym stanowisku. Wykorzystaj spotkania instruktażowe dotyczące bezpieczeństwa nie tylko aby przedstawić pracownikom listę zagrożeń, ale także aby zaangażować ich w działania mające na celu uniknięcie głównych zagrożeń w miejscu pracy, specyficznych dla ich codziennych zadań.

Chociaż nie można całkowicie uniknąć zagrożeń fizycznych, takich jak zamknięte przestrzenie lub wysokość, można wykorzystać takie narzędzia jak krótkie szkolenia stanowiskowe, aby zachęcić i przypomnieć pracownikom o przestrzeganiu właściwych środków ostrożności. Szkolenie w zakresie bezpieczeństwa jest istotne w każdym przypadku, ale szczególnie wtedy, gdy istnieją zagrożenia, których nie da się uniknąć, takie jak wysokość lub zamknięte przestrzenie. Dlatego właśnie absolutnie niezbędne jest zagwarantowanie efektywnych i aktualnych szkoleń, zarówno dla dobra pracowników, jak i dla zachowania zgodności firmy z przepisami (nie zapominajmy również o dokumentacji ubezpieczeniowej). 

Ale jak sprawdzić, czy pracownicy przyswajają informacje przekazywane podczas szkoleń? Na początek zadbaj o to, by Twoje szkolenie było angażujące i skuteczne. W tym miejscu z pomocą przychodzą narzędzia takie jak VITS - organizują większość pracy (roboty papierkowej), dzięki czemu szkoleniowcy ds. bezpieczeństwa mogą skupić się na ważnym praktycznym aspekcie swojej pracy i nadzorować fizyczne zagrożenia na miejscu.

Inne przykłady zagrożeń i ryzyka w miejscu pracy, na które należy zwracać uwagę (szczególnie fizyczne):

Elektryczne

Podczas kontaktu z elektrycznością występują 3 główne rodzaje zagrożeń:

1. Porażenie prądem
2. Oparzenia
3. Uszkodzenie mienia - przez pożar lub wybuch

Zagrożenia elektryczne mogą być spowodowane przez kontakt z odsłoniętymi przewodami (części pod napięciem) lub bez kontaktu, poprzez nagromadzenie ładunku. Stopień ryzyka związanego z porażeniem prądem elektrycznym zależy od napięcia występującego w obwodzie, na które narażony jest pracownik. Im wyższe napięcie, tym poważniejsze będą konsekwencje porażenia prądem.

Pożar

Pożar jest uważany za jedno z największych zagrożeń dla życia i mienia. Jest to jedno z najczęstszych zagrożeń w pracy. Każdy zakład pracy powinien więc mieć opracowaną politykę bezpieczeństwa pożarowego. Ocena ryzyka pożarowego pomoże Ci przejąć kontrolę nad bezpieczeństwem pożarowym w Twoim zakładzie. To pozwoli na ocenę istniejącego ryzyka i określenie środków zapobiegawczych, które zapewnią bezpieczeństwo ludziom.

Przestrzenie zamknięte

Przestrzenie zamknięte mogą być niebezpiecznym środowiskiem dla pracowników. Niosą one ze sobą ryzyko, takie jak:

• Ograniczona ilość tlenu
• Toksyczne gazy 
• Wysokie lub niskie temperatury, w zależności od środowiska

Zagrożenia związane z pracą w przestrzeniach zamkniętych mogą mieć charakter gwałtowny lub przewlekły. 

Zagrożenia gwałtowne to poważne, nagłe niebezpieczeństwa, takie jak uduszenie, upadek z wysokości, uwięzienie, a nawet zgniecenie. Mogą one zagrażać życiu i zdrowiu, a także spowodować uszkodzenie sprzętu. Zagrożenia o charakterze gwałtownym mogą być spotęgowane przez wibracje lub hałas maszyn pracujących wewnątrz pomieszczenia. W wielu krajach firmy są prawnie zobowiązane do zidentyfikowania wszystkich miejsc, w których pracownicy są zagrożeni niedotlenieniem - brakiem tlenu w organizmie spowodowanym niebezpiecznym nagromadzeniem toksycznego gazu. Dzięki VITS możesz zastosować proaktywne podejście do identyfikacji i kontroli tych zagrożeń. Sztuka wchodzenia do przestrzeni zamkniętych wymaga doświadczenia, wiedzy i znajomości ludzkich reakcji. Pomożemy Ci pozyskać wykwalifikowanych, pewnych siebie pracowników, którzy bezpiecznie i sprawnie sprostają Twoim celom związanym z wejściem do przestrzeni zamkniętych.

Zagrożenia związane z ergonomią

Zagrożenia ergonomiczne stanowią czynniki ryzyka urazów układu mięśniowo-szkieletowego i skutkują złym samopoczuciem fizycznym. Czynniki ryzyka związane z zagrożeniami ergonomicznymi to warunki występujące w miejscu pracy, które są związane ze zwiększonym prawdopodobieństwem rozwoju zaburzeń układu mięśniowo-szkieletowego. 

Czynniki ryzyka w pracy obejmują: 

• Konstrukcję sprzętu
• Procesy pracy
• Konfigurację stanowiska roboczego
• Wysiłek
• Niewygodną postawę
• Warunki klimatyczne

Narażenie na zagrożenia ergonomiczne może skutkować urazami mięśniowo-szkieletowymi, takimi jak:

• Bóle pleców i karku
• Ból barku
• Zespół cieśni nadgarstka
• Zapalenie ścięgien
• Zapalenie kaletki maziowej i uszkodzenie pierścienia rotatorów 

Unikanie tych zagrożeń poprzez wdrożenie ergonomicznych rozwiązań na stanowisku pracy zmniejszy ryzyko urazów układu mięśniowo-szkieletowego i pozwoli uniknąć długotrwałych skutków w postaci przewlekłego bólu oraz odszkodowań pracowniczych.

Czy wiesz, że?

• Badania pokazują, że pracownicy w Wielkiej Brytanii często doświadczają zaburzeń układu mięśniowo-szkieletowego spowodowanych zagrożeniami związanymi z ergonomią. W Wielkiej Brytanii w latach 2019/2020 odnotowano 480 tys. przypadków pracowników, którzy doznali jakiejś formy urazu mięśniowo-szkieletowego związanego z pracą - liczba ta stanowiła aż 30% urazów zgłoszonych w pracy.
• Częstym urazem ergonomicznym jest uraz związany z powtarzalnym napięciem. W USA i Kanadzie aż 10 milionów ludzi cierpi z powodu urazu związanego z powtarzającym się napięciem, spowodowanego nadmierną eksploatacją rąk i nadgarstków. Można je często rozpoznać u pracowników linii montażowych lub na każdym stanowisku, gdzie dzień w dzień wykorzystuje się te same mięśnie do zadań związanych z obsługą ręczną.

Zagrożenia psychospołeczne

We wszystkich miejscach pracy występują zagrożenia psychospołeczne, nawet jeśli nie zawsze są oczywiste. 

Tego typu zagrożenia można określić jako czynniki związane z pracą, które mogą narażać pracowników na ryzyko wystąpienia problemów ze zdrowiem psychicznym. 

Niektóre z tych czynników obejmują:

• Mobbing
• Zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa 
• Duże obciążenie pracą
• Oczekiwania dotyczące wysokich wyników
• Expectations
• Zmęczenie

Prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożeń psychospołecznych jest większe w środowiskach, które są napięte, niepewne, wymagające, nieprzewidywalne lub zagrażające w inny sposób. Mogą one również wynikać z czynników, które zakłócają kontrolę pracownika nad środowiskiem pracy. 

Prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożeń psychospołecznych jest również większe, gdy nie ma odpowiedniego systemu zarządzania problemami zdrowia psychicznego. Zmęczenie, duże obciążenie pracą i inne czynniki psychospołeczne to przyczyny zagrożeń, którym można łatwo zapobiec. Zagrożenia te mogą mieć wpływ na zdrowie każdego pracownika, bez względu na jego rolę i warunki pracy. Mogą powodować stres fizyczny i psychiczny oraz stwarzać zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa, takie jak choroby związane ze stresem i wyczerpanie pracą. 

Niepokojąco duża liczba pracownikówna całym świecie pracuje w zawodach owysokim ryzyku wystąpienia zagrożeń psychospołecznych. Wywołało to obawy o słabe zdrowie i samopoczucie psychiczne. Można jednak zminimalizować ogólne zagrożenia psychospołeczne w pracy, tworząc pozytywną kulturę miejsca pracy związaną ze zdrowiem psychicznym. Pomaganie pracownikom w zrozumieniu i radzeniu sobie z potencjalnymi zagrożeniami dla zdrowia psychicznego w pracy pomoże Twojej firmie i pracownikom.

Ocena ryzyka w miejscu pracy pomaga kontrolować zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa w pracy. Są one wymogiem prawnym dla większości przedsiębiorstw, dlatego ważne jest, aby przeprowadzić je bezpiecznie i prawidłowo.

Aby uzyskać więcej informacji na temat tego, jak można pomóc zminimalizować ryzyko i stworzyć bezpieczniejsze miejsce pracy, skontaktuj się z zespołem VITS.

Jak zarządzać zagrożeniami w pracy

Co roku z powodu wypadków w pracy ginie ponad 2,3 mln osób. Te statystyki są zatrważające. Koszty ludzkie związane z obrażeniami i wypadkami śmiertelnymi to tragedia, z którą nie powinien się mierzyć żaden pracodawca.

Najważniejsza porada: Zachęcaj do zgłaszania zagrożeń

Chociaż artykuł ten stanowi listę zagrożeń w pracy, nie są to bynajmniej jedyne zagrożenia, na które należy się przygotować. Zagrożenia i ryzyko w miejscu pracy należy rozpoznać przed rozpoczęciem pracy, a pracownicy powinni być w stanie zidentyfikować zagrożenia na swoim stanowisku w trakcie wykonywania codziennych obowiązków. Niezależnie od tego, czy chodzi o zagrożenie organizacyjne, czy przemysłowe, pracowników należy zachęcać do zgłaszania zagrożeń w ich środowisku pracy. Wyjaśnij pracownikom, co stanowi zagrożenie w pracy i przeszkol ich, aby pamiętali o bezpieczeństwie przy wykonywaniu codziennych zadań. Zachęca to do zgłaszania zagrożeń, co jest dobrym wskaźnikiem, że kultura bezpieczeństwa jest na odpowiednim poziomie.

Najważniejsza porada: Bezpieczne miejsce pracy zaczyna się u góry

Pracodawcy mają obowiązek chronić swoich pracowników przed zagrożeniami w pracy. Pracownicy muszą dobrze znać zagrożenia w miejscu pracy i środki kontroli, a jedynym sposobem na to jest skuteczne szkolenie w zakresie bezpieczeństwa. Teoretycznie każda firma powinna zadbać o to, aby środowisko pracy było bezpieczne dla jej pracowników. Niestety, niektóre firmy zawodzą w tym względzie i muszą się liczyć z karami, procesami sądowymi i licznymi obrażeniami u pracowników.

Systemy bezpieczeństwa i higieny pracy do zarządzania zagrożeniami w miejscu pracy

System bezpieczeństwa i higieny pracy to istotna inwestycja w przyszłość Twojej firmy. Bezpieczne miejsce pracy może chronić Twoją firmę przed zagrożeniami i ryzykiem, a także wynikającymi z nich utraconymi zyskami, roszczeniami prawnymi i rotacją pracowników.

Nasza platforma internetowa ułatwia zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy w organizacji, a także zagrożeniami występującymi w pracy. Śledzenie postępów, edukacja pracowników, tworzenie polityk i przeprowadzanie inspekcji - wszystko w jednym miejscu. Nasze oprogramowanie pozwala na szybkie przeprowadzenie szkolenia BHP, nawet jeśli zatrudniasz setki pracowników w wielu lokalizacjach. Dzięki oprogramowaniu BHP VITS masz dostęp do platformy online, która pomaga zarządzać procesami BHP w Twojej organizacji - zautomatyzować powiadomienia o nadmiernej liczbie przepracowanych godzin, prowadzić ewidencję i dokumentację dla pracowników oraz zautomatyzować wiele zadań związanych z BHP.