Analiza Bezpieczeństwa i Higieny Pracy stanowi fundament w tworzeniu bezpiecznego i prosperującego środowiska pracy. Dziś zwrócimy uwagę na jej znaczenie, metodykę, aspekty prawne i jej transformacyjną rolę.
Analiza stanu BHP ma kluczowe znaczenie w każdym miejscu pracy, od małych przedsiębiorstw po duże korporacje. To proces, który nie tylko chroni pracowników przed zagrożeniami, ale także przyczynia się do efektywnego i produktywnego środowiska pracy.
Na przestrzeni lat standardy BHP dostosowywały się, aby sprostać rosnącym wymaganiom dotyczącym bezpieczeństwa i higieny w miejscu pracy. Od podstawowych zasad bezpieczeństwa po zaawansowane systemy zarządzania ryzykiem takie jak:
Biorąc pod uwagę historię, rozwój kultur organizacyjnych, kultur bezpieczeństwa widoczna jest także zmiana priorytetu zdrowia i bezpieczeństwa pracowników na skalę globalną.
Wymagania prawne opisane zostały w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy Dz.U. 1997 nr 109 poz. 704 z późn. zm.
Za analizę stanu BHP odpowiada behapowiec. A dokładniej:
„sporządzanie i przedstawianie pracodawcy, co najmniej raz w roku, okresowych analiz stanu bezpieczeństwa i higieny pracy zawierających propozycje przedsięwzięć technicznych i organizacyjnych mających na celu zapobieganie zagrożeniom życia i zdrowia pracowników oraz poprawę warunków pracy”
Zakres: Nie znajdziemy w rozporządzeniu lub innych dokumentach konkretnych wytycznych co do weryfikacji stanu BHP.
Częsta praktyka:
Często możemy się spotkać z analizami stanu BHP opartymi wyłącznie lub w większej części na danych reaktywnych. Czyli tych związanych z wypadkami, incydentami, niezgodnościami, mówiąc wprost – tym co nam nie wyszło.
A to właśnie Proaktywne wskaźniki są ważniejsze niż reaktywne, ponieważ skupiają się na zapobieganiu wypadkom i incydentom zanim te się wydarzą, co ostatecznie ratuje życie i zmniejsza urazy w miejscu pracy.
Poprzez identyfikację potencjalnych zagrożeń i wdrożenie środków zapobiegawczych, organizacje mogą tworzyć bezpieczniejsze środowisko pracy, wpływać na dobrostan pracowników i minimalizować koszty, utratę wizerunku spowodowane wypadkami.
Poleganie wyłącznie na wskaźnikach reaktywnych może prowadzić do opóźnionych reakcji i zwiększać ryzyko, narażając zarówno pracowników, jak i organizację na wyższy poziom niebezpieczeństwa (Czytaj Ryzyka)
Tak więc co może być wskaźnikiem proaktywnym?
Takie proaktywne wskaźniki jak np. raportowanie zdarzeń potencjalnie wypadkowych możliwe jest między innymi w Aplikacji VITS poprzez skanowanie kodów QR bez logowania do aplikacji!
Co jeszcze powinniśmy wziąć pod uwagę? Jak stworzyć plan? W jakich odstępach czasu powinniśmy wykonywać Analizę stanu BHP?
Analiza stanu BHP w swoim zamyśle rażąco przypomina analizę kultury bezpieczeństwa którą znamy z pojęć dotyczących bezpieczeństwa na poziomie międzynarodowym. W tym temacie rozwiniemy się w kolejnych artykułach.
Stan zatrudnienia (Na przestrzeni roku) |
Rejestr wypadków przy pracy (Wraz z analizą jakością i ilościową) |
Rejestry, np.: chorób zawodowych, czynników biologicznych. Ale i co z tym zrobiliśmy na przestrzeni roku |
Analizę Celów rocznych |
Rejestr zdarzeń potencjalnie wypadkowych |
Wyniki kontroli BHP, które prowadzisz w zakładzie. |
Szkolenia BHP (analiza jakości nie tylko liczby!) |
Rejestr chorób zawodowych |
Wyniki kontroli przeprowadzonych przez organy zewnętrzne: PIP, PIS, UDT itp. |
Szkolenia specjalistyczne (przestrzenie zamknięte, rusztowania itp.) |
Wyniki pomiarów środowiska pracy (Czy się zmieniły) |
Oceny ryzyka (analiza ryzyka szczątkowego i środków kontroli) |
Wyniki analiz dokumentacji związanej z bezpieczeństwem |
Kontrole, audyty, wizyty bezpieczeństwa (jakościowo!) |
Analiza projektów komisji BHP i innych zespołów. |
Wyniki analiz formularzy na które odpowiadali pracownicy. A może badanie klimatu bezpieczeństwa? |
Zalecenia Społecznego Inspektora Pracy |
Protokoły z posiedzeń Komisji BHP |
Cele branżowe, np. te związane z spawalnictwem, pracami w przestrzeniach zamkniętych, budownictwem? Produkcją? |
Analizy planów poprawy warunków BHP |
Oraz wiele, wiele, więcej. |
Z reguły wykonywane są co roku. Oczywiście to nie znaczy, że co roku i koniec! Jeśli np. doszło do poważnego wypadku, zmieniliśmy typ biznesu. Teraz produkujemy okna a nie drzwi, to oczywiście warto zrobić nową analizę BHP (włącznie z tą dotyczącą zmiany).
W tworzeniu planu weź pod uwagę powyższe przykłady, pamiętaj o tym, że firma firmie nie równa! Czegoś może tam brakować a powinniśmy to uwzględnić! Jest to jedynie szkic a prawdziwy plan powinien odzwierciedlać to jak dana organizacja wygląda pod kątem zatrudnienia, czym się zajmuje, gdzie operuje, jakich narzędzi używa, jakie procesy technologiczne w niej zachodzą itp.
Tworząc plan skup się na tym aby przedstawione wyniki były analizowane. Przykładowo: Doszło do 25 wypadków lekkich. I co teraz? Podamy samą liczbę? Nie! Musisz przeanalizować te dane. Tak jak jest napisane w rozporządzeniu! Czyli dojść do tego ile, dla czego, co zrobiliśmy żeby do tego znowu nie doszło i co zrobimy dalej! I oczywiście czy to zadziałało. Analiza to nie tylko ilość wizyt bezpieczeństwa. To analiza dokumentacji, weryfikacja jak została wdrożona poprzez rozmowy z pracownikami i jeśli się da zebranie informacji zwrotnej odnośnie tego co pracownicy o tym wszystkim myślą.